Halk arasında daha çok ileri yaş hastalığı olarak bilinse de günümüzde 50 yaşından genç bireylerde çok daha yaygın görülmeye başlandı. Uzmanlara göre kolon kanseri vakalarının artışındaki temel sebeplerin başında, işlenmiş gıdaların aşırı tüketimi geliyor. Koloreketal kanserler olarak da adlandırılan kolon kanseri başta ABD olmak üzere, özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde görülme sıklığını hızla arttırıyor. Ancak dikkat çekici olan genç yetişkinlerde kanserden dolayı gelişen ölümlerin çoğalması.
Amerikan Kanser Derneğinin yayınladığı verilere göre bu yıl sadece ABD sınırları içerisinde kolon kanserinden kaynaklı 52.900 ölüm bekleniyor. Erkeklerde kolorektal kansere bağlı ölümler, kanserden kaynaklı ölümler arasında birinci sırada yer alıyor. Adana’da hastalarına hizmet veren Genel Cerrahi, Gastroenteroloji Cerrahisi, Onkoloji ve Obezite Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Kuntay Kaplan kolon kanseri vakalarındaki artışın nedenlerini sizler için anlattı.
Kolon kanseri vakalarının atışında beslenme alışkanlıkların rolü büyük. Özellikle işlenmiş gıdaların, doymuş yağların, rafine karbonhidratların ve ilave şekerlerin çokça tüketilmesi kolon kanseri riskini arttıran en önemli faktörler arasında yer alıyor. Bu beslenme alışkanlıkları genç yetişkinlerde kolon kanseri riskini büyük oranda arttırıyor. Bu etkiyi perçinleyen ikinci bir unsurda meyve, sebze ve tam tahılların yeterince tüketilememesi.
Bu alanda gerçekleştirilen araştırmalar obezitenin sadece kalp ve damar hastalıkları ya da diyabet gibi rahatsızlıklara neden olmakla kalmadığına da dikkat çekiyor. Obezite aynı zamanda gastrointestinal sistemde kronik inflamasyona ve DNA’ya zarar veren, bağırsak toksinlerinin oluşmasına neden olur. Bu toksinler de kişide kanser gelişme riskini arttırır. Zira bazı toksinler kolon hücrelerindeki DNA’ya doğrudan etki edebiliyor ve zarar verebiliyor.
Tüm dünyadan onkologlar 50 yaş aştı genç yetişkinlerde mide ve bağırsak kanserlerinin global ölçekte artış gösterdiğini söylüyor.1990 yılı sonrası doğan kişilerin kolon kanserine yakalanma riski, 1950 doğumlularla kıyaslandığında neredeyse iki kat fazla. Rektum kanserinde ise bu risk dört kata kadar artış gösteriyor.
Yine benzer bir araştırma obeziteli kadınların erken başlayan kolorektal kansere yakalanma olasılığı da iki kat fazla. Gelecek projeksiyonunda uzmanlar 2030 yılı sonrası ABD’li yetişkinlerin yarısının obez olacağı tahmin ediliyor.
Genç yaştaki hastalarda genellikle semptomlar başka hastalıklarla karıştırıldığı için tanı koymakta geç kalınır. Bu da tedavinin geç başlamasına yol açar. Tanı ileri evrelerde konulursa tedavideki başarı şansı da azalmış oluyor. Uzmanlar erken yaşta kanser taramalarının yaygınlaşmasının önemine dikkat çekiyor. Genç yaşlardaki hastalar için özel tarama protokollerinin de geliştirilmesi gerekiyor.
Erken yaşlarda kansere yakalanan hastalar ne yazık ki hem fiziksel, hem psikolojik hem de maddi zorluklarla karşı karşıya kalıyor. Yaşam kalitesi, vücut imajı ve ruh sağlığına ilişkin sorunlar genç yaşlarda kanserle mücadele etmenin zorlukları arasında.
Erken dönemde başlayan mide ve bağırsak kanserlerinde etkili tarama, koruma ve tedavi stratejilerinin geliştirilmesi birey ve toplum sağlığı açısından önemli. Uzmanlara göre bilinçli beslenme tarzı ve sağlıklı bir yaşam tarzı ile kanser riskini azaltmak mümkün. İşlenmiş gıdalardan uzak durmak, düzenli fiziksel egzersizler yapmak, alkol ve sigara tüketimini kısıtlamak da sağlıklı bir yaşam için atabileceğiniz büyük adımlar arasında.
Copyright © 2025 Kuntay Kaplan Tüm Hakları Saklıdır